پژوهشگران حوزه اقتصاد مقاومتی برای وصول به الگوی مفهومی اقتصاد مقاومتی؛ هریک از عینک و الگوی نظری و تجربی مدنظر خود وارد شده و اقتصاد مقاومتی را قضاوت کرده اند. آقای سعید سید حسین زاده یزدی، دانشجوی دکترای دانشگاه امام صادق (ع) و پژوهشگر حوزه اقتصاد مقاومتی در سومین نشست از سلسله نشست‌های مفهوم شناسی و مبانی نظری اقتصاد مقاومتی که در پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی برگزار شد؛ به ارائه و بحث و بررسی مقالاتی در حوزه مفهوم شناسی اقتصاد مقاومتی پرداخت.

5-4-98-1

 

وی در این جلسه به تبیین و نقد یافته‌های مقالات و گزارشات علمی منتشر شده در زمینه الگوی مفهومی اقتصاد مقاومتی پرداخت. این چهار مقاله عبارت است از: مؤلفه‌های الگوی مقاوم‌سازی اقتصادی- اجتماعی جمهوری اسلامی ایران، ؛ مقدمه‌ای بر نقشه راه پیاده‌سازی سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران ، گزارش تبیین چارچوب اقتصاد مقاومتی جهت تدوین مباحث اقتصادی سیاست‌های کلی برنامه ششم، و مقدمه‌ای بر فلسفه اقتصاد مقاومتی (ماهیت نظری و روش نظریه‌پردازی) .

جمع بندی الگوی مفهومی حاصل از بررسی مقالات مذکور نشان دهنده این امر است که پژوهشگران حوزه اقتصاد مقاومتی برای وصول به الگوی مفهومی اقتصاد مقاومتی؛ هریک از عینک و الگوی نظری و تجربی  مدنظر خود وارد شده و اقتصاد مقاومتی را قضاوت کرده اند و کمتر به اقتصاد مقاومتی به صورت مفهومی محض و خالص ورود کرده­اند. بعنوان مثال مقاله مولفه های الگوی مقاوم سازی اقتصادی-اجتماعی، با استفاده از روش داده بنیاد، سیاستهای کلی ابلاغی رهبری را تحلیل کرده، اما در نهایت با الگویی حاصل از مطالعات حوزه تاب آوری اقتصادی- اجتماعی و مشخصاً  الگوی PEOPLE  ادبیات حوزه مقاوم سازی اقتصادی-اجتماعی در اسناد مکتوب ابلاغی رهبری را جمع بندی کرده است. گزارش تدوین مباحث اقتصادی نیز  ابتدا چارچوبی از چهار مولفه فرهنگ سازی، ارتقاء تولید ملی، عدالت اجتماعی و آسیب پذیری اقتصادی  درنظر گرفته و سعی کرده ارتباط مفهومی بین مؤلفه های مذکور در سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی را در این چارچوب با ادبیات علمی تبیین نماید.

 

05-04-98-2

مقاله مقدمه ای بر نقشه راه .... نیز با الهام از آیه 29 سوره فتح گامهای تحقق اقتصاد مقاومتی را در سه سطح توانمندسازی درونی، پایدارسازی ذاتی اقتصاد ملی و ایجاد شرایط الهام بخشی اقتصاد ملی تعریف کرده است اما نحوه و الگوی منطقی ارتباط این مفاهیم، با مفاهیم زیرمجموعه آن و مؤلفه های سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی بطور کامل مشخص نیست. بعنوان مثال در ذیل مفهوم توانمندسازی درونی، سه مؤلفه عدالت، سلامت و امنیت اقتصادی تعریف شده است که ارتباط آن با مفهوم پیش گفته و سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی بدرستی و با سیرمنطقی مشخصی تبیین نشده است. در نهایت مقاله فلسفه اقتصاد مقاومتی نیز در چگونگی ارتباط میان مکتب اقتصادی اسلام و اقتصاد مقاومتی- با توجه به اینکه رهبری الگوی اقتصاد مقاومتی را حاصل تجربه و عقل جمعی و نیز الهام بخش از تعالیم اقتصادی اسلام توصیف کرده اند- دچار نقص است. همچنین این مقاله مکتب اقتصادی اسلام را در سه مفهوم عدالت، جهاد و عزت اقتصادی تقسیم بندی کرده اند و جامع و مانع بودن این مؤلفه ها در مکتب اقتصادی اسلام و همچنین ارتباط آن با مفاهیم اقتصاد مقاومتی محل خدشه و اشکال است. در نهایت می توان گفت مقالات مذکور هیچ کدام تا حدودی نتوانسته اند به صورت محض و خالص الگوی مفهومی اقتصاد مقاومتی مدنظر رهبری را استخراج کنند و خلا انجام مطالعات پژوهشی در این زمینه محسوس است.